Nasza Historia

Głaz- wieś w gminie Galewice, nad Strugą Węglewską, położona 13 km na północy. W okresie zaborów mieścił się tu jeden z największych nadgranicznych garnizonów carskiej armii strzegącej pobliskiej granicy niemiecko- rosyjskiej. Miejscowość już w początkach dziewiętnastego stulecia była folwarkiem należącym do majątku ziemskiego w Węglowicach. Dopiero po upadku powstania styczniowego majątek został skonfiskowany przez rosyjskiego zaborcę. Wkrótce potem ulokowano tu batalion pograniczników, wznosząc solidny budynek koszarowy oraz kilka domków, w których zamieszkiwała kadra oficerska wraz z rodzicami.

Nazwa Głaz nie miała jednak z Rosjanami nic wspólnego i pojawiła się na długo przed przybyciem w te strony carskiego wojska. Rosjanie tek naprawdę zadomowili się w Głazie dopiero w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Gdy wybuchła pierwsza wojna światowa ewakuowali się w pierwszych jej dniach na wschód i nigdy tu już nie wrócili. Pozostały po nich jedynie nieliczne mogiły na starym węglewickim cmentarzu i koszarowe budynki.

W odrodzonej Polsce zrazu nie wiedziano co czynić z pozostawionymi przez Rosjan wojskowym obiektem
i należącym do niego prawie stuhektarowym gospodarstwem rolnym. Obiekt przeszedł na skarb państwa.
W połowie lat dwudziestych minionego wieku ulokowano tu Zakład Wychowawczo- Poprawczy dla chłopców. Szefem placówki został Marceli Dąbrowski- były inspektor więzienia na warszawskim Mokotowie. Realizowano tu program wychowania przez pracę, naukę i modlitwę. Kapelanem zakładu był przez jakiś czas ksiądz Bolesław Sokół z parafii w Ostrówku.

We wrześniu 1939 r. wychowankowie zakładu, tak jak niegdyś Rosjanie, ewakuowali się wraz ze swymi opiekunami na wschód. Do Głazu wkroczyli Niemcy. W budynku koszar urządzili obóz dla Żydów a w majątku zatrudnili kilku Polaków z okolicznych wsi. Spędzeni tu z okolicznych miejscowości nieliczni Żydzi w zasadzie nie mieli powodu do narzekania. Tym bardziej, że był tu człowiek, na którego pomoc mogli liczyć wszyscy, niezależnie od narodowości czy wyznania. Tym człowiekiem był Mentel pełniący tu funkcję administratora
w gospodarstwie rolnym.

Zgromadzonym w Głazie Żydom zapewnił znośne warunki bytowe. Mężczyźni pracowali w polu, kobiety
w gospodarstwie. Jedzenia było pod dostatkiem. Wydawało się, ze wszyscy spokojnie doczekają końca wojny. Przyszedł jednak moment, kiedy wszystkich Żydów z Głazu przewieziono do wieruszowskiego getta a stamtąd do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.

Po wywiezieniu Żydów Mentel nadal pomagał wszystkim potrzebującym. Ostrzegał mieszkańców przed kontrolami i akcjami okupanta. W tajemnicy przed swoimi niemieckimi współpracownikami zaopatrywał co biedniejszych w żywność, wydawał „lewe” zaświadczenia o zatrudnieniu, dostarczał niedostępnych dla Polaków lekarstw, pożyczał pieniądze. Po wyzwoleniu pozostał w Głazie.

Miejsce Żydów zajęli niemieccy jeńcy wojenni oraz kilkanaście niemieckich rodzin z Łodzi, których dla odmiany pilnowali zatrudnieni tu wcześniej w charakterze taniej siły roboczej Polacy. Po opuszczeniu Głazu przez niemieckich jeńców na krótko zorganizowana tu sanatorium dla chorych na gruźlicę. W latach pięćdziesiątych w Głazie uruchomiono Państwowe Technikum Rolnicze przeniesione tu z Chróścina, które następnie przeniesiono do Lututowa. Miejsce uczniów zajęli umysłowo i psychicznie chorzy, którzy przebywali tu aż do końca lat siedemdziesiątych minionego wieku. Dziś w dawnym budynku carskich koszar mieści się Dom Wczasów Dziecięcych. Gospodarstwo rolne ma także nowego właściciela.

W roku 1978 z inicjatywy władz Wojewódzkich rozpoczęto remont budynku byłego szpitala dla psychicznie chorych z przeznaczeniem na Dom Wczasów Dziecięcych. Prace remontowe wykonywane były przez rzemieślników Cechu Rzemiosł Różnych w Wieruszowie. Zakończenie prac zaplanowano na wrzesień 1979, kiedy to podczas wojewódzkiej inauguracji roku szkolnego miano przekazać obiekt dzieciom województwa kaliskiego jako prezent z okazji Międzynarodowego Roku Dziecka. Zamierzenie to praktycznie od początku rozpoczęcia remontu było nierealne, ponieważ remont prowadzony był systemem gospodarczym, brak było także ukończonej w całości dokumentacji technicznej.

Dzięki osobistemu zaangażowaniu Kuratora Oświaty i Wychowania w Kaliszu Leona Skulimowskiego, gminnego dyrektora szkół w Galewicach Longina Matyi oraz Zakładów takich jak: SkR i „GS” w Galewicach ,ZUGIl w Wieruszowie. Prace remontowe zostały zakończone w październiku 1980 roku. 4 listopada 1980 roku decyzją Kuratora Oświaty i Wychowania w Kaliszu nr 18/80 został powołany Państwowy Dom Wczasów Dziecięcych w Głazie. „Domy Wczasów Dziecięcych są to placówki opiekuńczo wychowawcze, do których kieruje się dzieci dla poprawienia ich zdrowia i sprawności fizycznej. Przez okres do 3 tygodni mają w DWD zapewniony pobyt w korzystnych dla nich warunkach klimatyczno – zdrowotnych, pod fachową opieką pedagogiczna i lekarską.” W początkach działalności placówki funkcje dyrektora pełnił mgr Lech Baliński.
W tym czasie placówka zatrudniała 23 pracowników na pełnych etatach w tym 11 etatów pedagogicznych.

18 listopada do Państwowego Domu Wczasów Dziecięcych w Głazie przyjechały dzieci z Jarocina , Kotlina
i Żerkowa rozpoczynając I turnus inaugurujący działalność placówki, przeznaczonej dla dzieci fizycznie osłabionych, niedożywionych, z zagrożonym systemem zdrowia, żyjących w niekorzystnych dla zdrowia
i wychowania warunkach domowych. W roku szkolnym 1980/1981, i 1981/1982 w PDWDz w Głazie przebywało ok. 600 dzieci ze szkół woj. kaliskiego. 500 dzieckiem przebywającym na wczasach w PDWDz w Głazie był uczeń SP w Węglowicach – Jacek Jeżykowski. W roku szkolnym 1982/1983 zwiększyła się w PDWDz w Głazie liczba miejsc z 50 do 75. Nastąpiło to z chwilą zakończenia remontu dwóch budynków mieszkalnych dla nauczycieli. Po 5 latach działalności do Domu Wczasów Dziecięcych w Głazie zaczęły przyjeżdżać dzieci
z ekologicznie zagrożonego Śląska. Placówka służyła nie tylko dzieciom z województwa kaliskiego
i katowickiego. W miesiącach letnich służył jako obiekt kolonijny. W latach 1980- 1992 przebywały w niej dzieci i nauczyciele z NRD, dzieci z Warszawy, Ełku, Leszna, Głogowa, Jeleniej Góry, i z małych miejscowości naszego kraju. Przebywały w Głazie dzieci na koloniach zdrowotnych : ze schorzeniami górnych dróg oddechowych, z wadami postawy, z otyłością, z niedowagą, z chorobami układu nerwowego, z padaczka
a także dzieci specjalnej troski.

Przez wiele lat istnienia placówki organem prowadzący był Zarząd Wojewódzki Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Kaliszu. W myśl zawartej w dniu 5.10.1993 umowy pomiędzy Urzędem Rejonowym w Kępnie jako przedstawicielem Skarbu Państwa a ówczesnym Zarządem Wojewódzkim TPD w Kaliszu, ustanowiono prawo użytkowania działki i nieruchomości na czas nieoznaczony w celu prowadzenia działalności opiekuńczej, oświatowo-wychowawczej oraz rehabilitacyjnej. Palcówka została zarejestrowana w ewidencji Kuratora Oświaty w Kaliszu pod pozycją 8 natomiast w ewidencji Starosty Wieruszowskiego pod numerem 2. W 2003 r został sporządzony projekt Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ramowych statutów placówek publicznych, w tym statutu Domów Wczasów Dziecięcych. Według paragrafu 2 „ Placówki działające w dniu wejścia w życie rozporządzenia, w terminie do 14.08. 2004 , dostosują statut placówki do wymogów wynikających z rozporządzenia”. Dom Wczasów Dziecięcych w Głazie, choć jest placówką niepubliczną, również ma za zadanie dostosować się do wymogów tego rozporządzenia, tym bardziej, iż „ organem prawnym prowadzącym niepubliczna placówkę DWD TPD w Głazie jest Oddział Okręgowy Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Kaliszu”

Dom Wczasów Dziecięcych w Głazie prowadzi działalność przez cały rok. Organizacja pracy ośrodka jest ściśle związana z usługami jakie świadczy palcówka. Zakres działalności placówki koncentruje się na organizacji wypoczynku i rehabilitacji dzieci młodzieży całego kraju i obejmuje:

• Zielone Szkoły,
• Kolonie i Zimowiska,
• Turnusy Rehabilitacyjne,
• Turnusy Specjalistyczne, w tym:
  • -rekreacyjno – sportowe,
  • -z nauką jazdy konnej,
  • -z programem psychoterapeutycznym,
  • -z korekcją wad postawy,

-programem nauki niezależnego funkcjonowania z niepełnosprawnością.

Ponadto placówka w ramach swojej działalności prowadzi i organizuję:

• Agroturystykę,
• Gabinet Rehabilitacji Ruchowej,
• Jazdę Konną ,
• Hipoterapie,
• Imprezy Plenerowe.

Z roku na rok z oferty DWDz w Głazie korzystało coraz więcej dzieci i młodzieży. Największy wzrost liczby uczestników dało się zauważyć w czasie turnusów rehabilitacyjnych, gdzie np. w 1995r na turnusie rehabilitacyjnym przebywało 52 dzieci , natomiast w roku następnym z tego turnusu skorzystało 195 dzieci.
W 1998 po raz pierwszy zorganizowano kolonie letnie o profilu językowym i jeździeckim które wpisały się trwale w działalność placówki.

W ramach modernizacji obiektu bardzo ważnym krokiem skierowanym w stronę osób niepełnosprawnych było utworzenie gabinetu hydroterapii. Wykonano również remont sali gimnastycznej i dostosowano ją do potrzeb uczestników turnusów korekcji wad postawy. Ośrodek został przystosowany do potrzeb przebywających w nim osób niepełnosprawnych: wyremontowano łazienki, zbudowano nowy podjazd dla osób poruszających się na wózkach.

W roku 2003 powstał na terenie DWDz w Głazie zalew o powierzchni 0.4 h, umożliwiający rozszerzenie oferty zajęć sportowo – rekreacyjnych ( zakupiono rowerki wodne, łódki i kajaki), dzięki czemu zwiększono również atrakcyjność terenów zielonych ośrodka.

Niepełnosprawni w latach 2007-2008 otrzymali dodatkową dostosowaną do swoich potrzeb nowoczesną łazienkę wybudowaną przy udziale środków PFRON. Również w tamtym okresie wykonano termomodernizację budynku , dzięki czemu ośrodek DWD zyskał obecny nowoczesny wizerunek.

Na przełomie lat 2008/2010 przeprowadzono remont, unowocześniono i doposażono kompleks kuchenny
i magazynowy. Wybudowano również ekologiczną oczyszczalnie ścieków. W 2010r powstała kryta ujeżdżalnia do nauki jazdy konnej i hipoterapii. W ostatnim roku w ofercie rekreacyjnej podkreślić należy fakt stworzenia bezpiecznego i nowoczesnego placu zabaw dla najmłodszych dzieci.

W ostatnich latach poszerzono ofertę rehabilitacyjną, wprowadzając dodatkowe zabiegi tj:
– dogoterapia,
– logopedia,
– fizykoterapia,
– nordic walking,
– kombinezony Dunag 2.

Sale rehabilitacyjne wzbogaciły się o wyposażenie w sprzęt do prowadzenia zabiegów fizykoterapeutycznych oraz do ćwiczeń fitness. Goście preferujący czynny wypoczynek, mają możliwość wypożyczenia rowerów turystycznych. Obecnie w placówce w ciągu roku przebywa około 1500 uczestników.
Dzięki tak szerokiemu zakresowi usług, DWD w Głazie może funkcjonować przez cały rok. Dyrektor mgr Mirosław Dębski wraz z personelem nieustannie dąży do podwyższania standardu usług, rozwoju
i doskonalenia pracy placówki.